ဘယ္ေလာက္ဘဲေ၀းေ၀းထာ၀ရေသြးစည္းမည္

ကခ်င္၊ ကယား၊ ကရင္၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ဗမာ၊ ရခိုင္၊ ရွမ္းစေသာလူမ်ဳိးစုတို႔သည္ ေရွးပေ၀သဏီကပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးစြာ စုေပါင္းေနထိုင္ခဲ႔ၾကသည္။ ယင္းတို႔အနက္ လူမ်ဳိးစုႀကီးတစ္ခုျဖစ္ေသာ ကရင္တိုင္းရင္းသားတို႔သည္ အျခားညီအစ္ကို တိုင္းရင္းသားတို႔ေအာက္ ေနာက္မက်ပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ၀င္ေရာက္ေနထိုင္ခဲ႔ၾကသည္။

ကရင္လူမ်ဳိးတို႔သည္ ေအဒီ (၇) ရာစု သို႔မဟုတ္ (၈) ရာစုခန္႔တြင္ ရမည္းသင္း သို႔မဟုတ္ ေတာင္ငူအေရွ႔ဘက္မွ အေနာက္ဘက္၊ ေတာင္ငူ-ေရႊက်င္လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသ၊ ေတာင္ဘက္ဘက္ ဖာပြန္ သံလြင္ျမစ္ေၾကာင္းအတိုင္း၊ တနသၤာရီကမ္းေျမာင္ေဒသႏွင္႔ ျမန္မာႏုိင္ငံေအာက္ပိုင္းမ်ားသို႔ ၀င္ေရာက္ေနထိုင္ခဲ႔ၾကသည္ဟု အဆိုရွိသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းေနထိုင္ၾကေသာ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားကို (၁၉၁၁) ခုႏွစ္ သန္းေခါင္စာရင္းအရ ..
၁။ စေကာကရင္
၂။ ပိုးကရင္
၃။ ဘြဲကရင္ ဟူ၍ အုပ္စုသံုးစုေဖာ္ျပထားသည္။


















(၁)စေကာကရင္
စေကာကရင္မ်ဳိးကြဲတြင္...
၁။ စေကာကရင္
၂။ ပကူး (ပူးကရင္)
၃။ ေမာ္ေနပြာကရင္ႏွင္႔
၄။ တေလပြာကရင္တို႔ ပါ၀င္ၾကသည္။
စေကာကရင္ တို႔သည္ သထံုခရုိင္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ခရုိင္၊ ဘားအံခရုိင္၊ေကာ႔ကရိတ္ခရုိင္၊ ထား၀ယ္ခရုိင္၊ ၿမိတ္ခရုိင္၊ ဖာပြန္ၿမိဳ႕နယ္၊ ျပည္ခရုိင္၊ သာယာ၀တီခရုိင္၊ ေတာင္ငူခရုိင္၊ ေညာင္ေလးပင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ဟသၤာတခရုိင္၊ ဖ်ာပံုခရုိင္၊ မအူပင္ခရုိင္၊ ေျမာင္းျမခရုိင္၊ ပုသိမ္ခရုိင္ႏွင္႔ အင္းစိန္ခရုိင္မ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကသည္။ စေကာကရင္ မ်ဳိးကြဲတြင္ပါ၀င္ေသာ ပကူးကရင္တို႔သည္ ေတာင္ငူခရုိင္၊ သံေတာင္ၿမိဳ႔နယ္၊ ေမာ္ခ်ီးမိုင္ေဒသ၊ ေဘာဂလိ၊ စစ္ေတာင္းႏွင္႔ေျပာင္သိုအရပ္မ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကသည္။ စေကာကရင္ မ်ဳိးကြဲတစ္ခုျဖစ္ေသာ ေမာ္ေနပြားကရင္အမ်ဳိးသားမ်ားသည္ ျမစ္ငန္ေခ်ာင္း အေနာက္ဘက္ရြာမ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကၿပီး အျခားမ်ဳိးကြဲျဖစ္ေသာ တေလပြာအုပ္စုကား ေဘာဂလိေမာ္ခ်ီးကားလမ္းႏွင္႔ (၂၅)မိုင္အကြာ ေတာင္ေပၚအထက္ရြာမ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကသည္။ ထိုသို႔ ေနထိုင္ရာေဒသျခားနား၍ မ်ဳိးကြဲအျဖစ္ တည္ရွိေသာ္လည္း ေျပာဆိုေသာစကားမွာ မူလအရင္းအျမစ္ခ်င္း တူညီၾကသည္။

(၂)ပိုးကရင္
ပိုးကရင္သည္လည္း အေရွ႔ပိုင္းကရင္ႏွင္႔ အေနာက္ပိုင္းကရင္ (၀ါ) ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚပိုးကရင္ဟူ၍ အုပ္စုႏွစ္စုခြဲႏုိင္သည္။ အေရွ႔ပိုးကရင္မ်ားသည္ ဘားအံခရုိင္၊ ေကာ႔ကရိတ္ခရုိင္၊သထံုခရိုင္၊ ထား၀ယ္ခရိုင္၊ ၿမိတ္ခရိုင္ႏွင္႔ ဖာပြန္ၿမိဳ႔နယ္မ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကၿပီး အေနာက္ပိုးကရင္ (၀ါ)ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚကရင္တို႔သည္ ပုသိမ္ခရိုင္၊ မအူပင္ရိုင္၊ ေျမာင္းျမခရုိင္၊ ဟသၤာတခရုိင္၊ ဟံသာ၀တီခရုိင္၊ သာယာ၀တီခရုိင္၊ ေညာင္ေလးပင္ၿမိဳ႔နယ္ႏွင္႔ အင္းစိန္ၿမိဳ႔နယ္မ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကသည္။ ပိုးကရင္မ်ဳိးကြဲတစ္ခုျဖစ္ေသာ မိုပြာအုပ္စု၀င္ကရင္တို႔သည္ ေတာင္ငူခရိုင္၊ ေမာ္ခ်ီးကားလမ္း မိုင္တိုင္ (၂၀) အနီး သံေတာင္ၿမိဳ႔နယ္ မဲျဖဴတိုက္၊ ဥသွ်စ္ကုန္းႏွင္႔ စည္ပင္ႀကီးေက်းရြာမ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကသည္။

(၃)ဘြဲကရင္
ဘြဲကရင္မ်ဳိးထဲတြင္
၁။ ဘြဲကရင္
၂။ ပေလခ်ီးကရင္
၃။ ပိုဟြကရင္တို႔ပါ၀င္သည္။
ဘြဲကရင္အမ်ဳိးသားတို႔သည္ သံေတာင္ၿမိဳ႔နယ္ေတာင္ေပၚေဒသတစ္ေလ်ာက္တြင္ ေနထိုင္ၾကၿပီး ပေလခ်ီးကရင္တို႔သည္ သံေတာင္ၿမိဳ႔နယ္ ပေလခ်ီး၊ ကၽြဲျဖဴေတာင္၊ ေတာျပာကေလး၊ ေငြေတာင္ႀကီး၊ ေငြေတာင္ကေလးရြာမ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကသည္။ ပေလခ်ီးေခ်ာင္း၊ ပေလခ်ီးေဒသတြင္ ေနထိုင္ျခင္းကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ "ပေလခ်ီးကရင္" ဟုေခၚျခင္းျဖစ္သည္။

ေရၾကည္ရာျမက္ႏုရာ မိမိတို႔ႏွင္႔နီးစပ္ရာအုပ္စုရွိသည္႔ ေဒသအသီးသီးသို႔ သြားေရာက္ေနထိုင္ၾကေသာ္လည္း ယင္းတို႔၏ မူလဇစ္ျဖစ္မွာ ကရင္အမ်ဳိးသားမ်ားသာျဖစ္ၾကသည္။ ေနထိုင္ရာေဒသကိုစြဲ၍ အေရွ႔ဘက္အရပ္ေဒသတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားသာ ကရင္အစစ္ျဖစ္ၿပီး အေနာက္ဘက္အရပ္တြင္ ေနထိုင္သူမ်ားမွာ ကရင္မစစ္ဟူ၍လည္ေကာင္း ၊ ဖါထၚ-စေကာကရင္မ်ားသာ ကရင္အစစ္ျဖစ္ၿပီး ေမ၀္ၟထၚ-ပိုးကရင္မ်ားမွာ ကရင္အစစ္မဟုတ္ ဟူ၍လည္ေကာင္း၊ ေတာင္ေပၚေဒသေနထိုင္သူမ်ားသာကရင္ျဖစ္ၿပီး ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ ေျမျပန္႔ေဒသမ်ားတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားကား ကရင္မပီသေတာ႔ဟူ၍ ေျပာဆိုယူဆပါက လြန္စြာမွမွားယြင္းေသာ ယူဆခ်က္ျဖစ္ေပသည္။ ေဖာ္ျပပါအားလံုးသည္ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားသာျဖစ္သည္ဟူေသာ အသိခံယူခ်က္မွေသြဖီၿပီး ေသြးမကြဲအပ္ပါေပ။

ကရင္လူမ်ဳိးတို႔သည္ မိမိတို႔ စား၊ ၀တ္၊ ေနေရးအတြက္ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရးႏွင္႔ ေတာင္ယာလုပ္ငန္းမ်ား၊ အခ်ဳိ႕က ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ကာကြယ္ေရးစေသာ ဦးစီးဌာန၊ ေကာ္ပိုေရးရွင္းႏွင္႔ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္လ်က္ရွိၾကသည္။ မိမိတို႔လုပ္ကိုင္ရေသာ လုပ္ငန္းသဘာ၀ျခားနားမႈေၾကာင္႔ ေသြးမကြဲသင္႔ၾကေပ။ မိမိတို႔သည္ ႏုိင္ငံေကာင္းရာေကာင္းေၾကာင္း ၊ အမ်ဳိးသားေကာင္းရာေကာင္းေၾကာင္း လုပ္ေဆာင္ေနၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္ဟူေသာ တစ္ခုတည္းေသာ ခံယူခ်က္ျဖင္႔ အခ်င္းခ်င္းေသြးမကြဲဘဲ ရုိင္းပင္းကူညီသင္႔ေပသည္။

ယံုၾကည္ကိုးကြယ္ျခင္းႏွင္႔ပတ္သက္၍ ေရွးကရင္တို႔မွာ အမ်ားအားျဖင္႔နတ္ကိုးကြယ္ၾကသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္သူမ်ား၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၊ တလကူရေသ႔ဗုဒၶဘာသာ၊ ေနာင္ပြင္႔ေတာ္မူမည္႔ အရိေမတၱာယ်ဘုရားေလာင္းကို ကိုးကြယ္သည္႔ လဲကယ္ဘာသာ၊ ျဗဟၼာစိုရ္ဂိုဏ္း၊ ၀ီး(ဟီြး) ကိုးကြယ္သူမ်ား စသည္ျဖင္႔ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈကြဲျပားလာၾကသည္။ ဘာသာေရးသည္ ပုဂၢိဳလ္ေရးဆိုင္ရာ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မႈသာျဖစ္သည္။ အမ်ဳိးသားေရးႏွင္႔ေရာေႏွာမသြားသင္႔ေပ။ ကိုးကြယ္သည္႔ဘာသာကြဲျပားမႈကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ကရင္အခ်င္းခ်င္း စိတ္၀မ္းကြဲျပားျခင္း၊ အေနစိမ္းသြားၾကျခင္း၊ ညီညြတ္မႈအားနည္းသြားျခင္းမ်ဳိး မျဖစ္သင္႔ေပ။

ကရင္လူမ်ဳိးတို႔တြင္ '' လိက္ေဆာင္႔ေ၀း'' ''လိပ္ဆန္ေ၀ွ႔" "လီေဆာ၀ဲ႔" စာေရးနည္းႏွင္႔ ေပစာေရးနည္းမ်ားရွိခဲ႔သည္။ (၁၈၃၂) ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ စေကာကရင္စာေပ၊ ပိုးကရင္စာေပ၊ ဗုဒၶဘာသာသင္ပုန္းႀကီးစာေရးနည္းစနစ္၊ လဲကယ္ဘာသာ၀င္တို႔၏ စာေရးနည္းစနစ္ စသျဖင္႔ စာေပမ်ား ေပၚေပါက္လာသည္။ စာေပကြဲျပားမႈကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ ကရင္အခ်င္းခ်င္း ေသြးမကြဲသင္႔ၾကပါေခ်။ ကရင္အမ်ဳိးသားအလံတြင္ အေရာင္သံုးမ်ဳိးပါရွိရာ အနီေရာင္သည္ အစဥ္အလာအရ ကရင္အမ်ဳိးသားတို႔၏ ရဲရင္႔ျခင္းကို ေဖာ္ညြန္းသည္။ အျပာေရာင္က သစၥာရွိမႈ၊ တည္ၾကည္ေျဖာင္႔မတ္မႈကိုလည္ေကာင္း၊ အျဖဴေရာင္က ကရင္လူမ်ဳိးတို႔၏ စိတ္ဓါတ္ျဖဴစင္ရုိးသားမႈကိုလည္ေကာင္း ကိုယ္စားျပဳသည္။ တက္သစ္စေနေရာင္ျခည္က ကရင္အမ်ဳိးသားတို႔ ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္သာယာစည္ပင္လာမည္႔ အလားအလာကိုလည္ေကာင္း ေဖာ္ညြန္းၿပီး၊ ဖားစည္က ရန္ေအာင္ေၾကာင္းႏွင္႔ ကၽြဲခ်ဳိက အခ်က္ေပးမႈတ္သည္႔ ကိရိယာမ်ားအျဖစ္ အသံုးျပဳရေပသည္။

အခ်ဳပ္အားျဖင္႔တင္ျပရလွ်င္ ကရင္လူမ်ဳိးတို႔သည္မ်ဳိးႏြယ္စုအားျဖင္႔ ကြဲျပားေနေစကာမႈ၊ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း လုပ္ငန္းအရ ျခားနားေစကာမႈ၊ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မႈအရ ဘာသာေရး မတူညီေစကာမူ၊ စာေပႏွင္႔ ဘာသာစကားေဒသလိုက္၍ ျခားနားေနေစကာမႈ ဤသို႔မတူ ကြဲျပားျခားနားမႈမ်ား ရွိေနမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း မူလဇစ္ျမစ္အရ လံုး၀ကြဲျပားျခင္းမရွိ ကြဲျပားမႈမရွိသည္႔အေလ်ာက္ ထာ၀ရစည္းလံုးညီညြတ္ေနၾကရမည္ဟု သတိခ်ထားရမည္သာျဖစ္သည္။ ကရင္တစ္မ်ဳိးသားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳေသာ အမ်ဳိးသားအလံေတာ္၏ ရည္ညြန္းခ်က္မ်ားကို ကရင္တစ္မ်ဳိးသားလံုး၏ ႏွလံုးသည္းပြတ္တြင္ လမ္းညြန္အျဖစ္ ခံယူထားရမည္ျဖစ္သည္။ ထိုလမ္းညြန္ခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ သာမန္ျဖစ္ေသာ ကြဲျပားခ်က္မ်ားကို လ်စ္လ်ဴရႈကာ အဓိကျဖစ္ေသာ စည္းလံုးညီညြတ္မႈကို မျဖစ္မေန တည္ေဆာက္ရမည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားအားလံုး ဘယ္ေလာက္ပဲေ၀းေ၀း ထာ၀ရေသြးစည္းရမည္ျဖစ္ပါသည္။